Category: సాహిత్య వ్యాసాలు

పాలేరు – కూలిరాజు జంటనాటకాలు అని బోయి భీమన్నే చెప్పాడు. పాలేరు నాటకానికి కూలిరాజు నాటకానికి ఎడం ఏడాదే. భీమన్న 1942…

నేను: కథ విన్నావుగా ఆమె: ఊఁ, నాకు కొన్ని విషయాలు నచ్చలేదు. నేను: ఏమిటవి? ఆమె: అసలు కథలో చెప్పదలుచుకున్న విషయమే…

మానవాళి మహా సంక్షోభంలో కూరుకుపోయిన వేళ, కాలం ఒక అద్భుతమైన పాటను రాసుకుంది. ప్రపంచమంతా కరోనా వైరస్ కట్టడికి లాక్ డౌన్లోకి…

సాధన రాసిన రాగో నవల చివరి సన్నివేశం ఇలా ఉంటుంది. ‘జైనక్కకు పార్టీ సభ్యత్వం ఇచ్చి కొద్ది రోజులే అయింది కానీ…

సమకాలీన చారిత్రక ఆధారాల నుంచి, పత్రికల నుంచి జూలై 3 నాటికి తెలుగు సమాజంలో, కనీసం బుద్ధిజీవుల్లో నెలకొని ఉన్న వాతావరణాన్ని…

దళిత రచయితలలో బోయి భీమన్నది ఒక విలక్షణ మార్గం. సమానత్వం, అభివృద్ధి మూల సూత్రాలుగా ప్రాచీన హిందూ మత్తతాత్విక భావ ధారతో…

‘కవిని కదిలించడమంటే కాల౦ డొంకంతా కదిలించడమే’ అన్న మహకవి మాటలకు నిలువెత్తు కవితారూపం గోరటి వెంకన్న. వ్రాసిన ప్రతిపాటలోను సామాజికతను నింపుకుని…

కథలో పనమ్మాయి లచ్చుకి జబ్బు చేస్తుంది. ఆమె బదులు ఆమె స్నేహితురాలు నరుసు చేత పని చేయించుకుని డబ్బులిస్తారు తారకం తల్లిదండ్రులు.…

సంతోషంగా వుండే కుటుంబాలన్నీ ఒకేలా ఉంటాయి. సంతోషంగాలేని కుటుంబాల కథలువేటికవే — అంటాడు టాల్ స్టాయ్. ఇది ఏ సందర్భంలో అన్నాడో…

వ్యక్తి, వ్యవస్థ, సంస్థ ఏదైనా తన ఉనికిని కాపాడుకునే ప్రయత్నం చేస్తాయి. సామాజికంగా ఉనికి సంఘర్షణను, ఆ సంఘర్షణ మూలాన్ని విశ్లేషించడానికి…

(విరసం చరిత్ర ‘అరుణాక్షర అద్భుతం’ పరంపరలో ఈ అధ్యాయపు మొదటి భాగం ఫిబ్రవరి 15, 2020 సంచికలో వెలువడిన తర్వాత కాస్త…

దళిత ఉద్యమం, జాతీయోద్యమం భారత దేశంలో సమాంతరంగా సాగిన ఉద్యమాలు. అయితే అవి రెండూ ఎప్పుడూ వేరువేరుగా మాత్రం లేవు. ఒకటి…

సాహిత్యం ప్రజాపక్షపాతంగా ఉన్నదా, కవి పక్షపాతంగా ఉన్నాడా అని విడమరిచి చెప్పేందుకు ‘విమర్శ’ ఒక సాధనంగా ఉపయోగపడుతుంది. బహుముఖమైన మానవ జీవితానికి…

మద్దునూరులో దొర పెంచి ఊరిమీదికి ఉల్ఫాగా ఒదిలిపెట్టిన జన్నెకోడె- ఊరివాళ్ల పంటలు నాశనం చేసి – గొడగొడ ఏడ్పించిన జన్నెకోడె. దొరలాగ…

కాళీపట్నం రామారావు — ‘‘కుట్ర’ కథ భూషణం మాస్టారు శ్రీకాకుళ ఉద్యమ పుట్టుపూర్వోత్తరాల గురించీ, పోరాటం గురించీ, ప్రజల తెగువ గురించీ…

“ఒక ప్రయాణం ముగిసింది ఆగిన చోటనే అడుగుజాడలు మొదలయ్యాయి ఒక పక్షి గొంతు మూగవోయింది ప్రతిధ్వని కొత్త రాగాలు సమకూర్చింది ఒక…

(అరుణాక్షర అద్భుతం – 04) కవుల సంఖ్య, వాళ్లు రాసిన కవితల సంఖ్య, వాళ్లు ప్రచురించిన సంపుటాల సంఖ్య, వాళ్లు ఉనికిలో…

కథ విన్నారు కదా, ఈనాటి సినిమాల పరిభాషలో చెప్పాలంటే – boy meets girl తరహా కథ. అబ్బాయి అమ్మాయిని చూశాడు,…

”స్వేచ్ఛ ఎవరో ఇచ్చేది కాదు. ఎవరినుండి సాధించుకునేది కాదు. మన అవసరాలను, మన ఉనికికి అత్యవసర విషయాలను మనం గుర్తించడమే స్వేచ్ఛ.…

1930 లో తెలంగాణలో సాంస్కృతికోద్యమంగా ప్రారంభమై సామాజిక ఆర్ధిక సంస్కరణలను ఆశిస్తూ 14 ఏళ్లుగడిచేసరికి రాజకీయ ఉద్యమంగా కొత్త నిర్మాణం తీసుకొన్న…

“శర్మ అమిత బిడియస్థుడు”- ఈ వాక్యంతో కథ మొదలవుతుంది. కథ చివరిలోకి వచ్చే సరికి అతని ఉద్రేక తీవ్రతని చూపిస్తారు. తనకే…

(నీలీ రాగం – 6 ) 30వ దశకం వరకు దళిత ఉద్యమం అణగారిన మాల మాదిగల స్వీయ అస్తిత్వ ఆకాంక్షల…

‘విశాఖ విద్యార్థులు’ పేరుతో వెలువడిన నాలుగు పేజీల ‘రచయితలారా మీరెటు వైపు?’ కరపత్రం చదివిన వెంటనే సదస్సులో నిప్పురవ్వ లాగ చిటపటలు…

యీ పుష్యమాసపు ప్రభాతాన పుస్తకాల బీరువాల ముందు నిలబడి చూస్తున్నా… తెరచి వున్న కిటికీల నుంచి యేటవాలు పుస్తకాలని చదువుతోన్న తొలి…

అరుణాక్షర అద్భుతం – 05 దిగంబర కవుల మూడో సంపుటం తర్వాత, సాహిత్యంలో వర్గపోరాటం ఉధృతం కావడానికి, అరుణాక్షర ఆవిష్కరణ జరగడానికి…

ఈ కథ ‘అరుణతార’ మాస పత్రికలో జూన్-జూలై 1987 సంచికలో అచ్చయ్యింది. ఈ కథ నాకు పదేండ్ల వయసు నుండి లోలోపల…

తెలుగునాట 1990ల తర్వాత దళిత సాహిత్య ఉద్యమాలు, దళిత సామాజికోద్యమాలు ఊపందుకున్నాయి. “విదేశీ పాలకుల నుంచి విముక్తి సాధించడం కన్నా సాంఘిక…

ప్రకృతి పాఠశాలలో పాటను దిద్దుకున్న సహజకవి అందెశ్రీ. పరిసరాలలోని పరిణామాలకు పాటగా పరిఢవిల్లిన ప్రజాకవి అందెశ్రీ. పసితనంనుండే పశువులకాపరిగా పనిచేసినా, తాపీమేస్ర్తీగా,…

దిగంబర కవిత్వం తెలుగు కవిత్వ చరిత్రలో ఒక సంచలన అధ్యాయం. దిగంబర కవులలో ఒకరైన చెరబండరాజు రచనా జీవనయానం మరో ప్రత్యేకమైన…

(నీలీ రాగం – 6) 1932 లో ప్రారంభమైన హరిజన సేవక్ సంఘ్ ద్వారా కాంగ్రెస్ హరి జనాభ్యుదయానికి చేపట్టిన కార్యక్రమాలు…

(ప్రధాన స్రవంతి సాహిత్యలోకం అట్టడుగు ప్రజల జీవితాన్ని, సాహిత్యాన్ని ఏనాడూ పట్టించుకోలేదు. చరిత్రను సృష్టించే మట్టి మనుషుల జీవితం కాల ప్రవాహంలో…

23, ఫిబ్రవరి 1982 నాడు మధ్యాహ్నం సుమారు మూడు గంటలకు మాదిగవాడ గుడిసెలో ఉన్నదేవేందర్ రెడ్డిని ఒక ఇన్‌ఫార్మర్ యిచ్చిన సమాచారంతో…