పోటెత్తే నల్ల సంద్రం – టోనీ మారిసన్

“నో”, “షట్ అప్”, “గెట్ అవుట్ ‘’ ఈ మూడు పదాలు టోనీ మారిసన్ ఒక ఇంటర్వ్యూ లో జర్నలిస్ట్ పదే,…

కొ.కు – ‘అద్దెకొంప’

ఈ కథని కొకు 1948లో రాశారు. 1940లో జపాన్ రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలోకి ప్రవేశించాక, 1942లో మద్రాసు మీద విమానదాడి జరగబోతుందన్న…

యుగ యుగాల మహిళల ఆత్మ ఘోష…”కర్మభూమిలో పూసిన ఓ పువ్వా”

ఊహలు సైతం నిషేధానికి గురవుతున్న సమయాన ఉరితాళ్ళకి స్వప్నాల్ని కనడం నేర్పించిన ఉద్వేగభరిత ఉద్యమగీతం కలేకూరి ప్రసాద్. ఉద్యమ సాహిత్యం అరిగిపోయిన…

‘పశువులు’ కథ నేపథ్యం

ఈ కథ ఆంధ్రజ్యోతి వారపత్రికలో 05.02.1983 సంచికలో ప్రచురితమయ్యింది. కథాకాలం 1970 నుండి 1979 దాకా. కథా స్థలం తెలంగాణలోని కరీంనగర్…

వినుకొండ కవులు- 3

గద్దల జోసఫ్ వ్రాసిన మరొక కావ్యం వసంతకుమారి. ఇది 1946లో వచ్చింది. దుర్భాక రాజశేఖర శతావధాని ముందుమాట వ్రాసాడు. ఈ ముందుమాటను…

వినుకొండ కవులు – 2

( 2 ) దళితుల వృత్తులేమిటి? చెప్పులు కుట్టటం, శ్మశానాలకు కాపలా ఉండటం, చచ్చిన వాళ్ళ జాబితా తయారుచేయటం. చెప్పులు కుట్టటం…

ఫ్యూడల్ సాహిత్య సమాజపు ధిక్కార పతాక: తొలి పంజాబ్ మహిళా రచయిత్రి అమృతా ప్రీతం – 2

20వ శతాబ్దంలో అమృత తన కవిత్వము, వచనము రెంటిలోనూ స్త్రీత్వానికి, కొత్త ఆధునిక, గౌరవనీయమైన నిర్వచనాలు ఇచ్చే ప్రయత్నం చేస్తూ వచ్చింది.…

ఫ్యూడల్ సాహిత్య సమాజపు ధిక్కార పతాక: తొలి పంజాబ్ మహిళా రచయిత్రి అమృతా ప్రీతం

“సాహిత్య కాడమీ పురస్కారం అమృతా ప్రీతం అందగత్తె అవడం వలన వచ్చింది, అమృత రచనల వలన మాత్రం కాదు.” — ఒక…

‘సమ్మె’ కథ నేపథ్యం

పేరుకు పెట్టుబడిదారి విధానమైనా సింగరేణిలో 1977 కన్నాముందు ఇటు కార్మికుల్లోనూ, అటు యాజమాన్యం ప్రతినిధులైనా అధికారుల్లోనూ భూస్వామిక భావజాలం ఆచరణ ఉండేది.…

వినుకొండ కవులు – 1

గుఱ్ఱం జాషువాకు సమకాలికులు, జాషువా మార్గంలో కవిత్వం వ్రాసిన గద్దల జోసఫ్, బీర్నీడి మోషే ఇద్దరూ వినుకొండ వాళ్లే కావటం విశేషం.గద్దల…

ఫ్యూడల్ రాజరిక సమాజపు ధిక్కార రచయిత్రి – వర్జీనియా వూల్ఫ్ – 2

రూమ్ ఆఫ్ ఒన్స్ ఓన్ఇది రెండు వ్యాసాల సంకలనం. మొదటి సారిగా 1929 సెప్టెంబర్‌లో ప్రచురించబడింది. ఈ రెండు వ్యాసాలు కూడా…

ఫ్యూడల్ రాజరిక సమాజపు ధిక్కార రచయిత్రి – వర్జీనియా వూల్ఫ్

ఒక స్త్రీగా నాకు ఒక దేశం లేదు.ఒక స్త్రీగా నాకు ఒక దేశం అవసరమే లేదు.ఒక స్త్రీగా… నేను ఉండే స్థలమే…

బోయి భీమన్న కవిత్వంలో దళిత చేతన

“కాలము మారిపోయే, కల కాలము దాస్యము నిల్వబోదు, ఈ / మాలలు రాజులౌ దురు సుమా…..” అన్న విశ్వాస ప్రకటనతో బోయి…

సాహిత్యంలో తిరోగమనం – పురోగమనం

రాహువు పట్టిన పట్టొకసెకండు అఖండమైనాలోక బాంధవుడు అసలేలేకుండా పోతాడా…? మూర్ఖుడు గడియారంలోముల్లుకదల నీకుంటేధరాగమనమంతటితోతలకిందై పోతుందా? కుటిలాత్ముల కూటమి కొకతృటికాలం జయమొస్తేవిశ్వసృష్టి పరిణామంవిచ్ఛిన్నం…

కళావేత్తలారా! మీరేవైపు?

(గోర్కీ 1932లో ఒక అమెరికా విలేకరికి ఇచ్చిన సమాధానం) “ఎక్కడో మహా సముద్రానికి అవతల సుదూరంగా ఉన్న ప్రజల నుంచి వచ్చిన…

బోయి భీమన్న కవిత్వం – వస్తు వైవిధ్యం – 2

దీపసభ కావ్యకథకుడు రైతుకూలీ. ఇంట దీపానికి నూనె లేని నిరుపేద. కాసింత వెలుగిచ్చే దీపం కోసం అతని ఆరాటం. ఆరిన దీపపు…

సముద్రాన్ని రాసినవాడు!

మీరు సముద్రాల్ని చూసారు. సముద్ర ఘోషని విన్నారు. కానీ సముద్రాన్ని చదివారా? అవును. మీకు సముద్రాన్ని చదివే అవకాశం వచ్చింది. వరవరరావు…

దొరల గుండెల్లో భూకంపం పుట్టించిన ‘ఊరు మనదిరా! ఈ వాడ మనదిరా!’

అట్టడుగు ప్రజల జీవితాల్లో గూడుకట్టిన దుఃఖాన్ని తన పాటలోకి ఒంపుకొని నెత్తురు ఆవిరయ్యేలా పాడిన ప్రజాకవి గూడ అంజయ్య. తెలంగాణ రాష్ట్రోద్యమానికి,…

సంప్రదాయ సంకెళ్ళను బద్దలు కొట్టిన వేగుచుక్క: ఇస్మత్ చుగ్తాయ్

ప్రపంచ సాహిత్య చరిత్రలో చాలా మంది రచయిత్రులు, ముఖ్యంగా స్త్రీవాదులు, తమ రచనల్లో జెండర్ డిస్క్రిమినేషన్ ని అంటే లింగ వివక్షను…

బోయి భీమన్న కవిత్వం – వస్తు వైవిధ్యం

బోయి భీమన్న ప్రధానంగా కవి. అందులోనూ పద్యకవి. ఆయన నాటకాలు రాసాడు, గేయ కవిత్వం వ్రాసాడు. వచన కవిత్వం వ్రాసాడు. అయితే…

అపూర్వ అసాధారణ సంక్లిష్ట చరిత్ర

ఇప్పటిదాకా పరిశీలించిన చరిత్రంతా విప్లవ రచయితల సంఘం పూర్వచరిత్ర. గడిచిన చరిత్ర. గతం. ఇక్కడి నుంచి పరిశీలించబోయేది విరసం చరిత్ర. నడుస్తున్న…

పాట పుట్టిందిలా…

“నువ్వు గాయపడ్డవాడి దగ్గరకెళ్ళొద్దునువ్వే గాయపడ్డవాడివి కావాలి “ – Walt Witman. “నడవాలెనే తల్లి” పాట ఒక్కసారిగా, ఒక ఊపులో రాసింది…

కొ.కు – ‘నిజమైన అపచారం’

సర్వసాధారణమనిపించే అంశం ప్రపంచంలో ఏదైనా ఉన్నదా అంటే అది “మరణం” అని చెప్పొచ్చు. ప్రమాదాలు, రోగాలు, హత్యలు వంటి కారణంగా సంభవించిన…

వారు మన ఆందోళనే కాదు, మన భరోసా కూడా

ఇద్దరు కవులు మృత్యువుకు అభిముఖంగా నడుస్తూ జీవితం గురించి సంభాషిస్తున్నారు. సూర్యుడూ, వెన్నెలా చొరబడని ఉక్కుగోడల మధ్య కవిసమయాల్లో స్వేచ్చను ఆలపిస్తున్నారు.…

మేకల చరిత్ర మేకలు రాసుకునే సందర్భం ‘దిక్కుమొక్కులేని జనం’ — ఆలూరి భుజంగరావు

దేశాన్ని ఒక ఆర్ధిక సంక్షోభం చుట్టుముడుతుంది. ఒక కరోనా ఉక్కిరిబిక్కిరి చేస్తోంది. ఒక ఉద్యమం ఒక జాతిని నడిపిస్తుంది. లక్షలమంది కదిలి…

బోయి భీమన్న నాటక గమనంలో మూడు మజిలీలు

పాలేరు – కూలిరాజు జంటనాటకాలు అని బోయి భీమన్నే చెప్పాడు. పాలేరు నాటకానికి కూలిరాజు నాటకానికి ఎడం ఏడాదే. భీమన్న 1942…

మగవాడి దౌర్జన్యం

నేను: కథ విన్నావుగా ఆమె: ఊఁ, నాకు కొన్ని విషయాలు నచ్చలేదు. నేను: ఏమిటవి? ఆమె: అసలు కథలో చెప్పదలుచుకున్న విషయమే…

వలస కార్మికుల దుఃఖ కావ్యం ఆదేశ్ రవి “పిల్ల జెల్లా ఇంటికాడా ఎట్ల ఉండ్రో…”

మానవాళి మహా సంక్షోభంలో కూరుకుపోయిన వేళ, కాలం ఒక అద్భుతమైన పాటను రాసుకుంది. ప్రపంచమంతా కరోనా వైరస్ కట్టడికి లాక్ డౌన్లోకి…

రాగో మనకేం చెబుతోంది?

సాధన రాసిన రాగో నవల చివరి సన్నివేశం ఇలా ఉంటుంది. ‘జైనక్కకు పార్టీ సభ్యత్వం ఇచ్చి కొద్ది రోజులే అయింది కానీ…

జూలై 4 చరిత్రాత్మక విస్ఫోటనం – 3

సమకాలీన చారిత్రక ఆధారాల నుంచి, పత్రికల నుంచి జూలై 3 నాటికి తెలుగు సమాజంలో, కనీసం బుద్ధిజీవుల్లో నెలకొని ఉన్న వాతావరణాన్ని…

బోయిభీమన్న సాహిత్యం లో సమానతా సూత్రం

దళిత రచయితలలో బోయి భీమన్నది ఒక విలక్షణ మార్గం. సమానత్వం, అభివృద్ధి మూల సూత్రాలుగా ప్రాచీన హిందూ మత్తతాత్విక భావ ధారతో…

పల్లెల దుస్థితిని, ప్రపంచీకరణ ప్రభావాన్ని చిత్రించిన ఖండకావ్యం ‘పల్లెకన్నీరు పెడుతుందో’ గీతం

‘కవిని కదిలించడమంటే కాల౦ డొంకంతా కదిలించడమే’ అన్న మహకవి మాటలకు నిలువెత్తు కవితారూపం గోరటి వెంకన్న. వ్రాసిన ప్రతిపాటలోను సామాజికతను నింపుకుని…